Το πρόβλημα της απασχόλησης

Λέξεις 790

            Το πρόβλημα της απασχόλησης, αντιμετωπίζεται, όπως δυστυχώς τα περισσότερα προβλήματα, στατικά, στη φάση στην οποία τώρα βρίσκεται και ξεκομμένα από άλλες εξελίξεις της κοινωνικής ζωής. Ετσι αγνοούνται  οι μεταρρυθμίσεις που υπέστησαν και υφίστανται :η οικογενειακή δομή, η παιδεία, το περιβάλλον, η πορεία - και όχι η καταγραμμένη  κατάσταση - της εργασιακής και κοινωνικής πραγματικότητας, η εμβέλεια των προβλημάτων που καθίστανται όλο και περισσότερο οικουμενικά και η προοπτική εγγραφής τους στην οικουμενική κλίμακα, για να περιοριστούμε σ’ αυτά.

 Η ισότητα των δύο φύλων, χωρίς να έχει ολοκληρωθεί, έφερε ριζική  αλλαγή στην οικογενειακή ζωή σημαντικών στρωμάτων του ανθρώπινου πληθυσμού. Οι σχέσεις γονέων και παιδιών άλλαξαν, αφού τις σημαντικότερες ώρες της μέρας τις ζούνε χωριστά. Δημιουργείται ένα έλλειμμα γονικής φροντίδας. Αυτό το έλλειμμα θα μπορούσε να το είχε αναπληρώσει, κατά ένα σοβαρό μέρος, μια αναγνώριση κι ένας σεβασμός της αρχής, που βάρβαρα   καταπατιέται   και,   σύμφωνα   με  την οποία   η  οικονομία  πρέπει  να υπηρετεί  τον άνθρωπο  και   όχι   ο άνθρωπος την   οικονομία.   Τα oφέλη που προέρχονται από τις τεχνολογικές και μεθοδολογικές κατακτήσεις τα καρπούνται οι ‘’έχοντες’’, και μάλιστα σε αναλογία με το μέγεθος του βαλαντίου τους, αντί να χρησιμοποιούνται για την επίλυση των κοινωνικών και περιβαλλοντικών προβλημάτων που συσσωρεύονται επικίνδυνα όσο αγνοούνται. Ετσι, χωρίς να περιοριζόμαστε στο αίτημα των 35 ωρών η πολιτεία, αν ήταν πραγματικά δημοκρατική θα ρύθμιζε, με τους κοινωνικούς εταίρους, το εκάστοτε μερίδιο που θ’ αναλογούσε στη συνεχή μείωση των ωρών εργασίας. Αν η οικονομία, όπως κατάντησε, διακρίνεται από ‘’ελεύθερες’’, διάβαζε αυθαίρετες δραστηριότητες η κοινωνία  έχει ανάγκη από σχεδιασμό και μάλιστα ένα σχεδιασμό που να βασίζεται σε εξελίξεις, και όχι σε εσωστρεφείς καταστάσεις. Τα στάδια εξέλιξης δεν μπορούν πια να μετρούνται με αιώνες ή δεκαετίες. Εγιναν τώρα κι αυτά εμφανώς εξελισσόμενα, γι αυτό και πρέπει ένα θέμα σαν κι αυτό της διάρκειας εργασίας να καθορίζεται περιοδικά ανάλογα με τις επικρατούσες συνθήκες και το όφελος από τις Τεχνολογικές κατακτήσεις.

            Η παιδεία δεν μπορεί πια να περιορίζεται στη σχολική ηλικία ούτε στον σχολικό περίγυρο. Οι ραγδαίες εξελίξεις και η ραγδαία διεύρυνση των γνώσεων υπαγορεύουν μια συνεχή και πλατειά μόρφωση.   Ετσι   επεμβαίνει   κι     αυτός ο   παράγων   και συνηγορεί στη    μείωση    των     ωρών     εργασίας ώστε να υπάρχει διαθέσιμος χρόνος γι αυτή τη συνεχή μόρφωση.

            Η εργασιακή πραγματικότητα αλλάζει κι αυτή ραγδαία. Η Τεχνολογία, μαζί με το τέκνο της τη Μεθοδολογία, αναγκάζει σε συνεχείς προσαρμογές την μορφή της εργασίας που καλείται να προσφέρει ο κάθε εργαζόμενος. Χρειάζεται λοιπόν εκτός από την επιμόρφωση και μια διεύρυνση των πνευματικών οριζόντων του καθενός αλλά  και της προσωπικότητας του. Το μορφωτικό και το πολιτιστικό επίπεδο του κάθε πολίτη πρέπει ν’ αναβαθμίζεται συνεχώς ώστε να μπορεί να παρακολουθεί τις εξελίξεις και να συμμετέχει ενεργά σε μια Δημοκρατική Διαχείριση της κοινωνίας. Μόνο με μια τέτοια προσέγγιση μπορεί να επιτευχθεί μια αναβαθμισμένη Δημοκρατία και ν’ αποφευχθούν αδιέξοδα σαν κι αυτά που προκαλούν στην εποχή μας μια κρίση γενικής σύγχυσης.

            Το σύγχρονο οικονομικό κατεστημένο κατόρθωσε να επιβάλει παγκόσμια την κυριαρχία του Χρήματος σαν την Αξία εκείνη που διέπει τις τύχες και το μέλλον της Ανθρωπότητας. Η έννοια της Εθνικής Κυριαρχίας υποβιβάστηκε σε  προσαρμογή της Εθνικής Οικονομίας στις Χρηματιστικές δραστηριότητες των ισχυρών και των κερδοσκόπων. Ετσι Εθνικές Οικονομίες, Κοινωνίες, Φυσικό Περιβάλλον κινδυνεύουν  από τη μονόπλευρη φιλελεύθερη οικονομική   παγκοσμιοποίηση  που επ[βλήθηκε με την ‘’ελευθερία’’ που δόθηκε στο Χρήμα να πηγαίνει όπου θέλει, να επιβάλλει υποχρεώσεις και να μην αναλαβαίνει καμία, να φεύγει απ’ όπου θέλει, να μολύνει το περιβάλλον με τη μεγαλύτερη  άνεση, να θέλει ακόμη να εξαγοράσει το δικαίωμα  καύσης που προορίζεται σε χώρες  που το έχουν ανάγκη για να αναπτυχθούν. Η κατάσταση που δημιουργεί αυτή η παγκοσμιοποίηση  επεκτείνει την εμβέλεια και το εύρος των προβλημάτων σε οικουμενικά, σε προβλήματα που αφορούν όλους τους λαούς και έκδηλα έχουν ανάγκη οικουμενικών λύσεων, συμπεριλαμβανομένης της ανάγκης ανάπτυξης των φτωχότερων λαών. Μ’ αυτή την έννοια το θέμα της απασχόλησης παίρνει κι αυτό οικουμενική διάσταση. Οι αναπτυγμένες χώρες και οι πολίτες τους αναγκαστικά   θα δουλέψουν για να βοηθήσουν τις αναπτυσσόμενες.

            Η σύγχρονη άγρια μορφή της παγκοσμιοποίησης  παρουσιάζει σημάδια αδυναμίας, όπως οι συχνές κι επικίνδυνες χρηματιστικές κρίσεις, η  ανασφάλεια σ’ όλους τους τομείς, η παραίτηση από κάθε κοινωνικό και πολιτιστικό ενδιαφέρον, η αδυναμία αντιμετώπισης των περιβαλλοντικών προβλημάτων, η εξάπλωση εγκληματικότητας και εκφυλισμού όπως κι άλλες συνέπειες πολύ επώδυνες για να μπορέσει  να τις   ξεπεράσει..   Ποιές   όμως   θα   είναι  εκείνες     οι   δυνάμεις  που θα καθορίσουν  τη  διάδοχη κατάσταση (;) Μήπως οι Δημοκρατικές δυνάμεις θα πρέπει  να    ενωθούν και να προετοιμαστούν πριν προλάβουν εκείνες που καραδοκούν από τα δεξιά; Και πως  θα πρέπει να προετοιμαστεί το έδαφος; Καθορίζοντας  στόχους και συνθήματα όπως αυτό των 35 ωρών, που θα ξεπεραστεί πριν εφαρμοστεί, ή αναλύοντας κι εξηγώντας τις καταστάσεις και τις επιβαλλόμενες λύσεις  που θα πρέπει να είναι εξελικτικές;;

            Οι άνθρωποι πρέπει και θέλουν να νοιώθουν ώριμοι για να καταλαβαίνουν πως γεννιούνται τα προβλήματα και πως πρέπει ν’ αντιμετωπίζονται;

Απρίλιος1998