Ο ΕΛΛΕΙΜΜΑΤΙΚΟΣ ΧΑΡΑΚΤΗΡΑΣ ΤΟΥ ΣΥΓΧΡΟΝΟΥ

ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΥ ΣΥΣΧΕΤΙΣΜΟΥ ΔΥΝΑΜΕΩΝ

Λέξεις 990

Η εποχή μας χαρακτηρίζεται από ένα γεωπολιτικό συσχετισμό δυνάμεων στον οποίο κυριαρχεί η ισχύς στα αποκλειστικά πεδία της οικονομίας, της στρατιωτικής ετοιμότητας και  της εξαρτώμενης από αυτά πολιτικής. Αυτή η υπεροχή δεν μπορεί να εξασφαλίσει ούτε ειρήνη, ούτε ασφάλεια ούτε ισορροπημένες σχέσεις ανάμεσα στα έθνη και ανάμεσα στον Ανθρωπο και τη  Φύση.

Η κυριαρχία αυτής της ισχύος  σχετίζεται με την πολιτική που θέσπισαν οι  «Μεγάλοι» κατά τη διάρκεια του 2ου Παγκόσμιου Πολέμου οι οποίοι συναίνεσαν στη διατήρηση και υπεράσπιση των συμφερόντων τους. Αυτή η συναίνεση συνοδεύτηκε από τις απαραίτητες επαγγελίες για τη συστράτευση  των λαών στο πλευρό της συμμαχίας και απέδωσε  στην ανθρωπότητα πρωτόγνωρους θεσμούς που θα μπορούσαν να εξασφαλίσουν μια πιο ισορροπημένη και πιο φυσιολογική ζωή από αυτή που σήμερα βιώνουμε. Αυτοί οι θεσμοί καταπατήθηκαν από τους αυτόκλητους διαχειριστές του Πλανήτη και στη θέση τους υιοθετήθηκαν συμπεριφορές που καθορίζονται από τα «συμφέροντα» τους όπως οι ίδιοι αλαζονικά ομολογούν.

Εφορμώμενοι από τα  διάφορα προπύργια που έστησαν για να στεγάσουν τις πολιτικές τους (μηχανισμοί μέσα στον ΟΗΕ και καιροσκοπική χρησιμοποίησή του, στρατιωτικά σύμφωνα, στρατιωτικές βάσεις σε ξένες χώρες, ΔΝΤ, Παγκόσμια Τράπεζα, ΟΟΣΑ, ΠΟΕ, Νταβός, 7/8 Μεγάλοι κ.ά.) καθορίζουν τις εξελίξεις. Απέναντι σ’ αυτή την πανοπλία δεν υπάρχει ούτε ίχνος πολιτικής δύναμης, σε οικουμενική κλίμακα,  για ν’ αντισταθεί σ’ αυτή την κυριαρχία

Στο τέλος του 2ου Παγκοσμίου Πολέμου η συναίνεση ανάμεσα στους μεγάλους της συμμαχίας βρέθηκε μπροστά σε σοβαρή κρίση. Από τη μια μεριά είχαμε την πολιτική που ενέπνεε  ο Πρόεδρος Ρούζβελτ, ο οποίος μη αγνοώντας πάντα τα συμφέροντα της Αμερικής, ήθελε να τη συμβιβάσει με μια μέριμνα για διεθνείς ισορροπίες και με μια στροφή της οικονομίας προς παγκόσμια οικονομική ανάπτυξη [1] . Από την άλλη οι πρώην Αμερικάνοι απομονωτιστές γλυκάθηκαν από την ευφορία στην οποία τους έφερε η στρατιωτικοβιομηχανική οικονομία, στο βαθμό που η δεξιά παράταξη του δημοκρατικού κόμματος επέβαλε σαν αντιπρόεδρο τον Χάρυ Τρούμαν ο οποίος με τον θάνατο του Ρούζβελτ, πάνω στη λήξη του πολέμου, ανάλαβε την προεδρία κι ανάτρεψε κυριολεκτικά την πολιτική του. Χωρίς καθυστέρηση άλλαξε το επιτελείο που πλαισίωνε τον προκάτοχό του, εγκαινίασε μιαν εχθρική στάση απέναντι στη Σοβιετική Ενωση, διάταξε την επιστροφή των πλοίων που μετέφεραν υλικό για την εκπλήρωση σχετικών διμερών συμφωνιών «βοηθείας» και στην ουσία εγκαινίασε τον ψυχρό πόλεμο που κατέληξε στην μεταλλαγή της συμμάχου Σ.Ε. σε εχθρό, κήρυξε την «αναχαίτιση του κομμουνισμού», και συμφιλιώθηκε με τους πρωταίτιους του πολέμου (Γερμανία και Ιαπωνία)

Πολλά μπορούμε να πούμε για τις συνέπειες αυτής της «αναχαίτισης» που έφερε πολέμους, γενοκτονίες, ανισορροπίες και πολλά, δεινά και τραγωδίες στην Οικουμένη. Ακόμη χειρότερο, δημιούργησε πολλά προβλήματα που η απαρίθμηση  τους  και η εμβέλειά τους είναι προσιτές σ’ όλους γατί τις ζούμε και δεν χρειάζεται παρά να τα επισημάνουμε σε γενικές γραμμές: Τα περιβαλλοντικά, η διαχείριση των διάφορων πόρων, ειδικότερα των υδάτινων και των πηγών ενέργειας, το ξέφτισμα του οικουμενικού κοινωνικού ιστού, η ανασφάλεια σε όλους τους τομείς και σ’ όλες τις κλίμακες, η ενθάρρυνση κι εγκατάσταση καθεστώτων που καμία σχέση δεν έχουν με τη Δημοκρατία, από τα Εμιράτα έως τις διάφορες δικτατορίες, οι συνέπειες των στρατιωτικών επεμβάσεων σαν κι αυτή του Βιετνάμ και του Ιράκ. Κι όλ’ αυτά στο όνομα της αναχαίτισης αρχικά του κομμουνιστικού κινδύνου, τώρα στο όνομα της πάλης κατά της τρομοκρατίας και ετοιμάζεται μια νέα πιο ακαθόριστη πρόφαση που την ονομάζουν «πρόληψη».

Θ’ αναφέρουμε εδώ δύο παραδείγματα:

1.- Από άρθρο τού επί προεδρίας Κλίντον, υπουργού αμύνης Ουϊλιαμ Κοέν, (Ουάσιγκτον Ποστ/ Βήμα 27.07.99)::

«τους τελευταίους μήνες τα βλέμματα του κόσμου στράφηκαν στα Βαλκάνια όπου απειλήθηκαν τα συμφέροντα και οι αξίες της Αμερικής…. Η υπεροχή μας στο συμβατικό πεδίο προκαλεί τους εχθρούς μας ν’ αναζητήσουν μη συμβατικά μέσα για να κτυπήσουν την αχίλλειο πτέρνα μας…Ιδιαίτερη ανησυχία προκαλεί η δυνατότητα χρησιμοποίησης βιολογικών όπλων, όπως την ευλογιά που μπορεί ν’ απλωθεί μέσα σε λίγες ώρες στα δύο ημισφαίρια σαν μελάνι πάνω σ’ ένα φύλλο χαρτιού….  Εχουμε ανάγκη από πληροφορίες για ν’ αντιμετωπίσουμε ένα τέτοιο πόλεμο και γι’ αυτόν το σκοπό πρέπει να βρεθεί η χρυσή ισορροπία ανάμεσα στην προστασία της ιδιωτικής ζωής και τη συλλογική ασφάλεια»…. Βλέπουμε μια αξιολόγηση που τοποθετεί σε πρώτη γραμμή «τα συμφέροντα και τις αξίες της Αμερικής» και μια αντιμετώπιση του διεθνούς προβλήματος της τρομοκρατίας με μέτρα που ούτε ανατρέχουν στα αίτια που την προκαλούν, για να κτυπηθεί το κακό στη ρίζα του, ούτε αποφεύγουν τη λήψη μέτρων που θα έθιγαν «την προστασία της ιδιωτικής ζωής»

2.- Είναι γνωστές οι μακροχρόνιες αρνήσεις των ΗΠΑ να συνταχθούν με τις αποφάσεις του Κιότο με την πρόφαση ότι «θίγεται η οικονομία της χώρας». Δεν μπορεί κανείς να πει ότι οι ηγέτες αυτής της χώρας έχουν άγνοια των κινδύνων που εγκυμονούνται. Εμείς όμως οφείλουμε να σημειώσουμε ότι εδώ φανερώνεται , στο όνομα των «συμφερόντων»,  η απαξίωση του ύψιστου δικαιώματος του Ανθρώπου στην επιβίωσή του.

Δημιουργείται τώρα ένα κεντρικό πρόβλημα: πως η Ανθρωπότητα θα μπορέσει να συγκεντρώσει το ενδιαφέρον της και την προσοχή της για ν’ αντιμετωπίσει αυτές τις καταστάσεις όταν  από τον  οικουμενικό  συσχετισμό δυνάμεων απουσιάζουν οι  ανθρώπινες αξίες. Αυτές τις ανθρώπινες αξίες θα μπορέσουμε να τις ενεργοποιήσουμε μόνο αν φροντίσουμε με κάθε μέσο ν’ αποκαταστήσουμε τους θεσμούς που μας κληροδότησαν οι επαγγελίες που επέβαλε η ανάγκη συστράτευσης  των λαών για ν’ απαλλαγούμε από τον εφιάλτη της ναζιστικής επέλασης. . Γιατί αυτό δεν γίνηκε και δεν γίνεται; Ας αποφύγουμε τώρα την απάντηση και αντ’ αυτής  ας ανατρέξουμε στην παρακάτω επίκληση του προοιμίου της Οικουμενικής Διακήρυξης των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου.

«Η ΓΕΝΙΚΗ ΣΥΝΕΛΕΥΣΗ:

Διακηρύσσει ότι η παρούσα Οικουμενική Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου αποτελεί το κοινό ιδανικό στο οποίο πρέπει να κατατείνουν όλοι οι λαοί και όλα τα έθνη, έτσι ώστε κάθε άτομο και κάθε όργανο της κοινωνίας, με τη Διακήρυξη αυτή διαρκώς στη σκέψη, να καταβάλλει, με τη διδασκαλία και την παιδεία, κάθε προσπάθεια για ν’ αναπτυχθεί ο σεβασμός των δικαιωμάτων και των ελευθεριών αυτών, και να εξασφαλιστεί προοδευτικά, με εσωτερικά και διεθνή μέσα, η παγκόσμια και αποτελεσματική εφαρμογή τους τόσο ανάμεσα στους λαούς των ίδιων των κρατών μελών όσο και ανάμεσα στους πληθυσμούς χωρών που βρίσκονται στη δικαιοδοσία τους.» [2]

08.04.06